دلیل تعیین این تاریخ، بزرگداشت دو نقطه عطف در حوزه دسترسی به فضاست: چهارم اکتبر 1957، اولین ماهواره ساخت بشر (اسپوتنیک1) به فضا پرتاب و به این ترتیب دروازههای فضا به روی ذهن کنجکاو بشر گشوده شد؛ 10 اکتبر 1967، قوانین مربوط به فعالیت کشورها در حوزه کشف و بهرهبرداری صلحآمیز از فضای ماورای جو از جمله ماه و سایر اجرام آسمانی امضا شد.
هفته جهانی فضا را میتوان بزرگترین رویداد مردمی زمین درباره فضا دانست. در این هفته مردم راجع به فواید حاصل از فضا آموزش میبینند و کودکان به فراگیری و توجه به آینده تشویق میشوند. هفته جهانی فضا فرصتی برای دولتهاست تا دستاوردها و فعالیتهای فضایی خود را به اطلاع مردم برسانند.
شعار امسال هفته جهانی فضا، گویای آرزوی دیرینه بشر در کشف اسرار بیشمار محیط بیانتهای پیرامون خود است. "کاوش در گیتی" شعاری است که همواره نه تنها ذهن دانشمندان و محققان علوم فضایی، بلکه فعالان سایر شاخههای علوم و فناوری را بهخود مشغول کرده است. انسان امروزی، با وجود بهرهگیری از تجهیزات و فناوریهای پیشرفته و رشد سریع دانش خود در تقریباً همه شاخههای علوم، همچنان بهدنبال پرسشهای نامحدود و بیجواب خود در عالم آفرینش میگردد.
در میان این تلاشها، نقش دانشمندان هممیهنمان در داخل و خارج کشور در چند سال و مخصوصاً چند ماه اخیر بسیار چشمگیر بوده است. همانگونه که شاید در جریان باشید، در چند سال گذشته بهدلیل تقارن ماه مبارک رمضان با هفته جهانی فضا، همگام با سایر کشورهای اسلامی، این هفته با تاخیری یکماهه در آبانماه برگزار میشد. امسال این هفته در سرتاسر دنیا از 13 تا 19 مهرماه برابر با 4 تا 10 اکتبر، و در کشورمان نیز همانند سالهای گذشته با همیاری و همکاری سازمانها، پژوهشگاهها و رسانههای کشور و با هدف آشنایی و انس بیشتر مردم با موضوعات فضایی برگزار میگردد.
یکی از برنامههای ویژه سازمان فضایی ایران در این هفته، برگزاری کارگاه سه روزه "ایجاد راهکارهای منطقهای فضایی برای مدیریت بلایا و واکنش سریع" با حمایت و هماهنگی دفتر امور فضای ماورای جو سازمان ملل متحد و حضور و سخنرانی نماینده این دفتر است.
در این کارگاه 20 نماینده از کشورهای منطقه بههمراه 50 نماینده از 20 سازمان داخلی به تبادل نظرات و تجربیات پرداخته تا بستر را برای همگرایی و هماهنگی بیشتر در بین کشورهای منطقه، برای مقابله با بلایای طبیعی و کاهش تلفات و خسارات آنها که متاسفانه در منطقه ما نسبتاً زیاد است، فراهم سازند. دیگر برنامههای هفته جهانی فضای امسال، عبارت است از برنامه ایرانگردی با هدف آشنایی عموم مردم با فضا، برگزاری مسابقه مقاله نویسی و نقاشی، پخش فیلمهای سینمایی فضایی از سیمای جمهوری اسلامی ایران و ... و نهایتاً مراسم اختتامیه روز جمعه 19 مهرماه بصورت جُنگ فضا همراه با برگزاری مسابقات و اعطای محصولات فرهنگی سازمان به برندگان خاتمه مییابد.
تمام سازمانها و نهادهای خصوصی، دولتی و نهادهای غیرانتفاعی و حتی افراد و شهروندان عادی میتوانند در برگزاری برنامههای این هفته نقش داشته باشند. هماهنگ کننده برگزاری برنامههای این هفته، سازمان فضایی ایران است و افراد علاقهمند میتوانند نظرات و پیشنهادات خود را با روابط عمومی این سازمان در میان گذارند.
سازمان فضایی ایران